BIOGRAFIA NA PODSTAWIE KSIĄŻKI PT.’’KS.PPŁK JAN LEON ZIÓŁKOWSKI [1889-1940] KAPELANI KATYŃCZYCY 1940’’ NAPISANEJ PRZEZ PANIĄ BARBARĘ TARKOWSKĄ-BRATANICĘ KSIĘDZA.
Jan Leon Ziółkowski urodził się 2 kwietnia 1889 r. w Woli Wieruszyckiej parafia Łapanów w diecezji krakowskiej. Jego ojciec Jan Ziółkowski pochodził
z Łapanowa, matka Marianna Jarotek, pochodziła z Woli Wieruszyckiej. Rodzice Jana Leona zawarli związek małżeński w dniu 24 lutego 1886 r. w kościele parafialnym
pw. św. Bartłomieja w Łapanowie. Ziółkowscy z Łapanowa są potomkami szlachty rycerskiej z kresów wschodnich, herbu Korczak. Zamieszkali na ziemi krakowskiej
w połowie XVI wieku. Jan Leon miał dziesięcioro rodzeństwa. Przyszedł na świat jako drugi syn Jana i Marianny Jarotek. Starszy jego brat zmarł w wieku dziecięcym
i Jan Leon stał się najstarszym bratem dla młodszego rodzeństwa.
Podstawy religijne, patriotyzm, szacunek do ludzi i natury oraz zamiłowanie do literatury i muzyki, Jan Leon wyniósł z rodzinnego domu w Woli Wieruszyckiej,
a wzmocnił je w szkole w Łapanowie i w Bochni. Uczył się nut, śpiewu oraz gry na flecie i innych instrumentach, mając wrodzone talenty muzyczne odziedziczone po przodkach.
W roku 1896 Jan Leon Ziółkowski rozpoczął edukację w 4-klasowej szkole ludowej w Łapanowie. Następnie w latach 1901-1909 kontynuował naukę
w 8-klasowym gimnazjum im. króla Kazimierza Wielkiego w Bochni. Świadectwo dojrzałości otrzymał w dniu 28 maja 1909 roku. Piątego października 1909 r. został przyjęty do Seminarium Duchownego w Krakowie na wydział teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kleryk Ziółkowski dnia 30 października 1912 otrzymał subdiakona - święcenia niższe. Drugiego lutego 1913 otrzymał diakonat a 29 czerwca 1913 r. prezbiterat - święcenia wyższe. W dniu 29 czerwca 1913 roku kleryk Jan Leon Ziółkowski został wyświęcony na księdza-przez biskupa Adama Sapiehę, ordynariusza diecezji krakowskiej, w bazylice katedralnej na Wawelu.
Pierwszą mszę prymicyjną odprawił w parafialnym kościele św. Bartłomieja
w Łapanowie, jako ksiądz urodzony i wychowany na ziemi łapanowskiej. Daty nie udało się ustalić, przypuszczalnie w pierwszej dekadzie lipca 1913 r.
Po prymicji ksiądz Jan Ziółkowski wakacje w 1914 r. spędził w domu rodzinnym w Woli Wieruszyckiej. W latach 1913- 1917 pracował jako wikariusz w parafii Babice.
Trzydziestego pierwszego sierpnia w 1917 roku rozpoczął pracę w Krakowie. Wiosną 1919 roku na wiadomość o zajęciu Wilna i wojnie z bolszewikami, dobrowolnie zgłosił się do służby w odrodzonej armii wolnej Polski w charakterze kapelana. Powołanie do tej służby otrzymał w lipcu 1919 roku. Dwudziestego pierwszego lipca 1919 r. został przyjęty do Wojska Polskiego na etat zawodowego kapelana w stopniu kapitana
i skierowany do 5. pp Legionów w Wilnie. Wędrując z 5. pp odprawiał msze święte, spowiadał, udzielał Eucharystii, stał się dzielnym i odważnym kapelanem. Z relacji świadków wiadomo, że był także przyjacielem wszystkich żołnierzy.
Ksiądz Ziółkowski brał udział w wyzwoleniu Łotwy za co został przez władze wojskowe odznaczony Łotewskim Medalem Pamięci z Mieczami. Od 1922 roku mianowany na st. mjr. WP był proboszczem 1 Dywizji Legionów w Wilnie
i kierownikiem rejonu duszpasterstwa wojskowego na obszarze północnej i wschodniej Wileńszczyzny. Od 1925 roku był proboszczem parafii WP w Stanisławowie na Podolu. Od 1930 roku służył w Brygadzie KOP ’’Podole’’dowództwo w Czortkowie, strzegącej granice Polski z Republiką Ukrainy ZSRR i odcinka granicy z Rumunią. Od 15 05 1937 roku został przeniesiony na proboszcza parafii 24 Dywizji Piechoty w Jarosławiu,skąd wyruszył na wojnę obronną we wrześniu 1939 r.jako dziekan 24 DP i uczestniczył w ciężkich walkach z Niemcami.W dniu 17 września 1939 r.został zabrany do sowieckiej niewoli koło Tarnopola,przebywał jako jeniec wojenny w obozie przejściowym
w Kozielszczyźnie-Ukraina,skąd został odesłany do oficerskiego obozu w Kozielsku. .Po wywózce kapłanów 23 grudnia 1939 r.ks.Ziółkowski ocalał tylko dlatego że za posługę kapłańską został zamknięty w karcerze. Dzięki opatrzności bożej, pozostali żołnierze mogli przeżyć obozowe Święta Wielkanocne z czystym sumieniem, zaopatrzeni w sakramenty święte. W dn. 7 kwietnia 1940 r. w pierwszym dniu Wielkiej Nocy odprawił mszę świętą i jeszcze tego samego dnia został wywieziony z Kozielska. Nie wiadomo dokładnie kiedy został zgładzony - przybliżona data śmierci 18-20 kwietnia 1940.
Zainteresowania
Z okresu pracy w Babicach zachował się fragment śpiewnika, który ksiądz Jan Leon Ziółkowski opracował dla 3-głosowego chóru parafialnego w Babicach. Oprócz pieśni kościelnych na różne okazje i patriotycznych, były też wiersze poetów polskich, których fragmenty śpiewano na znane melodie. Oprócz zbioru pieśni zapisanych słowami, był także drugi śpiewnik, gdzie ksiądz Ziółkowski zapisywał nuty do wielu pieśni, jest to wiadomość zachowana w rodzinie Ziółkowskich, ale śpiewnik z nutami przepadł. Ksiądz
w tamtych czasach musiał się znać na wielu sprawach,toteż wikariusz Ziółkowski grał z nut na skrzypcach i flecie, grał na fisharmonii pedałowej pieśni kościelne, zastępując nieraz organistę. Wyszkolił chór kościelny. Pracował w polu i w ogrodzie. Z chłopakami grał
w piłkę nożną na łąkach. Kupił rower i aparat fotograficzny, robił zdjęcia. Umiał obchodzić się z elektrycznością, znał wiele prac domowych i przemysłowych. Organizował pielgrzymki,różne stowarzyszenia i religijne imprezy.
Ekshumacja
W Czasie ekshumacji ofiar Katynia w kwietniu 1943 r. prowadzonej pod zarządem wojskowych władz niemieckich, rozpoznane zostały szczątki ks.Ziółkowskiego nadano im numer 487 w niemieckim rejestrze ofiar Katynia,a w mundurze wojskowym znaleziono legitymację do odznaki KOP z jego nazwiskiem,modlitewnik z jego podpisem,książkę religijną pt,’’ O naśladowaniu Chrystusa ‘’oraz różaniec i wyrzeźbiony z drewna mały ołtarzyk .W czasopiśmie niemieckim SIGNAL z dn.12.06. 1943 r.zamieszczono mi. fotografię szczątków ks. Ziółkowskiego,wydobytych z grobu w Katyniu. Ks. Jan Leon Ziółkowski w 2007 r. został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i mianowany ze stopnia majora na stopień podpułkownika w ramach akcji’’Katyń-pamiętamy’’.
Ks Jan Leon Ziółkowski - wzorzec dla młodzieży
Pamięć o posłudze kapłańskiej Księdza Jana Leona Ziółkowskiego stała się ważnym elementem kształtowania patriotyzmu wśród miejscowej młodzieży. Postawy religijne i patriotyczne, szacunek i oddanie drugiemu człowiekowi oraz wysokie morale
ks Ziółkowskiego jest godnym wzorem do naśladowania. Życie i działalność Księdza Jana Leona Ziółkowskiego zbiegło się z trudnymi czasami dla narodu polskiego ;dla którego tak ważnym było nie tracić ducha nadziei. My młodzi dążymy do tego aby w naszej pamięci pozostała odwaga i niezłomność jaką cechował się kapelan Ziółkowski oraz wytrwanie
w wierze.
